Το τελευταίο μακροβούτι

Μεγαλώνοντας αλλάζουμε και αυτό σημαίνει ότι αλλάζουν οι σκέψεις μας, οι απόψεις μας, οι στόχοι μας και οι προτιμήσεις μας. Παρότι αγαπώ πολύ τη σταθερότητα, είναι τελικά λίγα εκείνα που πάντα μου άρεσαν και εξακολουθούν να βρίσκονται στη λίστα με τα αγαπημένα μου πράγματα.

Τα παιδιά πολύ συχνά αναφέρουν ότι κάτι είναι το αγαπημένο τους. Επίσης αυτό το κάτι δεν είναι πάντα ξεκάθαρο ή σταθερό, μπορεί να είναι ας πούμε ένας ενθουσιασμός της στιγμής, αν δοκιμάσουν ένα φαγητό για πρώτη φορά, να δηλώσουν ότι είναι το αγαπημένο τους και μετά από λίγες ημέρες, να γίνει αγαπημένο τους κάτι άλλο. Το ίδιο συμβαίνει με τα ρούχα τους και τα παραμύθια τους και τα τραγούδια τους. Υπάρχει μια ολόκληρη λίστα με αγαπημένα που αλλάζει διαρκώς.

Σε εμάς τους ενήλικες, είναι λίγο πιο αργές οι μεταβολές σε όσα μας αρέσουν και σπάνια χαρακτηρίζονται από ενθουσιασμό. Συνήθως, τα αγαπημένα μας πράγματα είναι που μας δίνουν ένα είδος παρηγοριάς, ένα σημείο αναφοράς ή μια ενοχική απόλαυση. Είναι σχεδόν αδύνατο για έναν ενήλικα να ενθουσιαστεί όσο ένα παιδί, επειδή του προσφέρανε την αγαπημένη του γεύση παγωτού. Οκ ίσως έχεις προτίμηση στη σοκολάτα ή τη φράουλα, αλλά δεν θα αστράψουν και τα μάτια σου αν τύχει και το δεις μπροστά σου. Αλλά ακόμη και αυτά που πριν από λίγο, στην ενήλικη ζωή, σου φαίνονταν συναρπαστικά, σιγά σιγά τα συνηθίζεις ή τα ξεπερνάς.

Για εμένα το πιο αγαπημένο μου πράγμα που μένει σταθερό σε όλη μου τη ζωή είναι το μακροβούτι με ανοιχτά μάτια, στη θάλασσα. Από το 1ο μακροβούτι του καλοκαιριού μέχρι το τελευταίο, που ξέρω ότι θα είναι το τελευταίο μέχρι το επόμενο καλοκαίρι, το απολαμβάνω το ίδιο πολύ. Μου προκαλεί πάντα μια σταθερή ευχαρίστηση. Κάνω μακροβούτι χαμογελώντας. Η αίσθηση να είμαι ολόκληρη κάτω από το νερό, η ησυχία του βυθού και το απέραντο γαλάζιο είναι παρηγοριά, ντόπα και σημείο αναφοράς ταυτόχρονα. Παρηγοριά γιατί με ξεκουράζει από τη φρικαλεότητα και τη φασαρία της πραγματικότητας. Ντόπα, γιατί με γεμίζει μια ανεξήγητη χαρά. Σημείο αναφοράς γιατί αναγνωρίζω σε αυτή τη χαρά τον εαυτό μου σε όλες τις προηγούμενες εκδοχές μου.

Πρόσφατα, συνειδητοποίησα ότι κάτι που μου άρεσε πολύ, πλέον μου είναι αδιάφορο. Και καθώς το σκεπτόμουν, άρχισα να ανακαλώ κι άλλα πράγματα στη λίστα των Αγαπημένων, που δεν έχουν πια τόσο ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. Στη σκέψη ότι κάποτε το μακροβούτι θα μου είναι αδιάφορο, σκοτείνιασα. «Ε όχι να χάσω και αυτό…», είπα μέσα μου. Μετά όμως σκέφτηκα, πως ίσως η αγάπη για τα πάντα να σβήνει τόσο σιγανά και ομαλά, ώστε όταν τελικά πεθάνει μέσα μας, να μη μας νοιάζει πια. Και ίσως αυτό είναι φυσιολογικό. Είναι καλύτερο, μια μέρα να μη θέλω να ξαναβουτήξω με το κεφάλι στη θάλασσα, γιατί απλά δεν θέλω… παρά να θέλω και να μη μπορώ. Έτσι δεν είναι;

Το προβληματικό και στενάχωρο στη διαδικασία απόκτησης νέων αγαπημένων είναι πως καθώς μεγαλώνεις, εμφανίζονται λιγότερες ευκαιρίες να ξετρελαθείς με κάτι. Ενώ ένα παιδί μπορεί να ενθουσιάζεται με τα πάντα και να βρίσκει ενδιαφέροντα και αγαπημένα πράγματα κάθε ημέρα αν όχι κάθε ώρα της ημέρας… Για εμάς τους ενήλικες είναι κατόρθωμα. Τα φίλτρα που βάζουμε είναι τόσα πολλά πια… Είναι οι φόβοι, η λογική και τα όρια. Μπορεί να σου αρέσει κάτι αλλά σαν ενήλικας να το θεωρείς επικίνδυνο για τη σωματική σου υγεία. Μπορεί να είναι απαγορευτικό για την υγεία σου γενικότερα. Μπορεί να κοστίζει περισσότερο από όσο μπορείς να αντέξεις. Το χειρότερο: μπορεί να είναι πολύ μέτριο για να σου αρέσει αρκετά.

Η μετριότητα είναι σχεδόν άγνωστη έννοια για ένα παιδί. Ή τους αρέσει κάτι ή δεν τους αρέσει. Ενίοτε μπορεί να τους αρέσει πάρα πολύ ή να το απεχθάνονται σε βαθμό που να πάθουν και tantrum. Οι ενήλικες μαθαίνουμε να συμβιβαζόμαστε με τόσα πράγματα, που ένα καλό μέτριο και ένα κακό μέτριο είναι το ίδιο πράγμα.

Ύστερα σου λένε, ότι για να είσαι ευτυχισμένος, πρέπει να κάνεις περισσότερο από αυτά που σου αρέσουν. Και τότε έρχεσαι στη θέση μου και αναρωτιέσαι: Τι είναι αυτό που σου αρέσει; Τι είναι αυτό που απολαμβάνεις περισσότερο, που γεμίζει την καρδιά σου πραγματικά; Και δυσκολεύεσαι να γεμίσεις με ιδέες, να πεις αποφασιστικά ότι είναι η τάδε γεύση παγωτού, για παράδειγμα.

Ένα ηλιοβασίλεμα είναι υπέροχο θέαμα, αλλά πόσο συχνά μπορούμε να είμαστε παρόντες – και δεν εννοώ τη φυσική μας παρουσία όσο την πνευματική – ώστε να το απολαύσουμε στη διάσταση που κάποτε, όταν ήμασταν παιδιά, τρελαινόμασταν για κάτι αντίστοιχο; Πόσο χαρούμενοι νιώθουμε όταν μας προσφέρουν ένα δώρο; Πόσο καμαρώνουμε… ή μάλλον για πόσο καμαρώνουμε για ένα νέο απόκτημα ή ένα κομπλιμέντο; Κάτι τόσο απλό. Πως ένα τραγούδι που κάποτε μας ξεσήκωνε, τώρα είναι οριακά ενοχλητικό;

Καταλήγω στο ότι είναι σημαντικό το εσωτερικό ψάξιμο και να έχεις πάντα μια λίστα με αγαπημένα, ακόμη κι αν αυτά αλλάζουν. Αλλά ίσως χρειαζόμαστε λίγο περισσότερο χρόνο, να σκεφτούμε αυτά που μας κάνουν ευτυχισμένους. Γιατί το πρόβλημα είναι ο χρόνος. Ότι δεν δίνουμε χρόνο, δεν δίνουμε και σημασία και περιοριζόμαστε στη μετριότητα.

Υ.γ. Στη φωτογραφία ο παππούς μου κάνει μακροβούτι (2012) στα 82 του χρόνια. Δεν τον είχα ρωτήσει ποτέ αν είναι από τα αγαπημένα του πράγματα, αλλά πιστεύω πως ήταν. Και σίγουρα δεν ήταν το τελευταίο του γιατί έζησε άλλα 9 καλοκαίρια...